TYT Türkçe Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı

Dil, yalnızca kelimeler ve gramer kurallarından ibaret değildir. Duygularımızı, düşüncelerimizi ve ifadelerimizi daha doğru ve etkili bir şekilde aktarmak için noktalama işaretlerine ihtiyaç duyarız. Noktalama işaretleri, cümlede anlamı netleştirir, anlatımı güçlendirir ve okuma sürecini kolaylaştırır.

Türkçede noktalama işaretleri cümlelerin yapısını düzenleyerek anlam karmaşasını önler. Bir virgülün yanlış kullanımı veya noktanın eksik olması, cümlenin anlamını tamamen değiştirebilir. Özellikle TYT Türkçe’de noktalama işaretleri konusu her yıl birkaç soru olarak karşımıza çıkar.

Bu ünitede cümle sonlandırıcılar (nokta, soru işareti, ünlem işareti), ayırıcı işaretler (virgül, noktalı virgül, iki nokta) ve özel işaretler (tırnak işareti, parantez, kısa çizgi vb.) gibi temel noktalama kurallarını detaylı şekilde ele alacağız. Her bir işaretin kullanımını örneklerle açıklayarak, yazım ve anlatımda noktalama işaretlerinin nasıl doğru kullanılması gerektiğini anlatacağız.

Cümle Sonlandırıcı Noktalama İşaretleri

Cümle sonlandırıcı noktalama işaretleri, cümlelerin bittiğini, anlamlarının tamamlandığını veya bir duygu ya da soru içerdiğini belirtmek için kullanılır. Türkçede üç temel cümle sonlandırıcı işaret bulunmaktadır:

1. Nokta (.)
2. Soru İşareti (?)
3. Ünlem İşareti (!)

Bu işaretler, cümlede vurgu ve anlamın belirlenmesini sağlarken, aynı zamanda yazılı anlatımın okunaklı ve anlaşılır olmasına da yardımcı olur.

1.1. Nokta (.)

📌 Nokta, tamamlanmış cümlelerin sonuna konulan temel noktalama işaretidir. Ayrıca bazı kısaltmalar ve sayıların yazımında da kullanılır.

📍 Noktanın Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Cümlelerin sonunda kullanılır:

• Bugün hava çok güzel.
• Okuldan sonra sinemaya gideceğiz.

✅ 2. Bazı kısaltmalarda kullanılır:

• Dr. (Doktor)
• Prof. (Profesör)
• T.C. (Türkiye Cumhuriyeti)

✅ 3. Tarihlerin yazımında gün, ay ve yıl arasında kullanılır:

• 23.04.1920
• 10.11.1938

✅ 4. Saatlerin yazımında saat ile dakika arasına konur:

• Saat 14.30’da toplantı var.
• Ders 09.45’te başlayacak.

✅ 5. Sayılarla ilgili matematiksel işlemlerde ve sıra sayıların yazımında kullanılır:

• 3. maddeyi dikkatlice oku.
• 1. sırada kim var?

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Bugün hava çok güzel,” yerine “Bugün hava çok güzel.” ✅
❌ “Ders 9.45 te başlayacak.” yerine “Ders 09.45’te başlayacak.” ✅

1.2. Soru İşareti (?)

📌 Soru anlamı taşıyan cümlelerin ve kelimelerin sonuna konur. Bir cümlede soru kelimesi bulunmasa bile soru anlamı varsa soru işareti kullanılır.

📍 Soru İşaretinin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Soru cümlelerinin sonunda kullanılır:

• Bugün okulda ne yaptın?
• Saat kaçta buluşacağız?
• Sınavdan kaç aldın?

✅ 2. Cümlede soru anlamı taşıyan ama soru eki almayan cümlelerde kullanılır:

• Beni dinlediğini sanıyor musun?
• Gerçekten bu kadar zor mu?

✅ 3. Kesin olmayan, şüpheli veya bilinmeyen durumlar için kullanılır:

• Mevlana’nın doğum tarihi: 1207 (?)
• Bu kitabın yazarı Ahmet Bey olabilir (?)

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Bu kitabın yazarı Ahmet Bey olabilir,” yerine “Bu kitabın yazarı Ahmet Bey olabilir (?)” ✅
❌ “Saat kaçta geleceksin,” yerine “Saat kaçta geleceksin?” ✅

1.3. Ünlem İşareti (!)

📌 Şaşkınlık, korku, heyecan, sevinç, öfke gibi güçlü duyguları ifade eden cümlelerin sonunda kullanılır.

📍 Ünlem İşaretinin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Şaşırma, korku, sevinç ve öfke gibi duyguları içeren cümlelerde kullanılır:

• Ne güzel bir manzara!
• Aman dikkat et!
• İmdat! Yangın var!

✅ 2. Emir ve uyarı bildiren cümlelerin sonunda kullanılır:

• Kapıyı hemen aç!
• Sakın bana yalan söyleme!

✅ 3. Seslenme ve hitap ifadelerinde kullanılır:

• Ey Türk gençliği!
• Anne! Sana sesleniyorum!

✅ 4. Alay, ironi veya kinaye içeren cümlelerde yay ayraç içinde kullanılır:

• Ne kadar da çalışkan (!) bir öğrenci.
• Sınava çok iyi hazırlanmış (!) ama yine de geçememiş.

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Aman dikkat et.” yerine “Aman dikkat et!” ✅
❌ “Ne kadar güzel bir gün” yerine “Ne kadar güzel bir gün!” ✅

1.4. TYT’de Cümle Sonlandırıcı Noktalama İşaretleri ile İlgili Soru Tipleri

📌 1️⃣ “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama işareti yanlış kullanılmıştır?”
📌 2️⃣ “Soru işaretinin yanlış veya gereksiz kullanıldığı cümle hangisidir?”
📌 3️⃣ “Ünlem işareti hangi cümlede uygun şekilde kullanılmıştır?”

📍 Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama işaretinin kullanımı doğrudur?

A) Bugün hava çok sıcak?
B) Ne kadar güzel bir tablo!
C) Saat 15 30’da buluşalım.
D) İmdat. Yangın var!

Çözüm:
📌 B şıkkında ünlem işareti doğru kullanılmıştır.

Özet:

• Nokta (.) → Tamamlanmış cümlelerin sonunda, kısaltmalarda, tarihlerde ve saatlerde kullanılır.
• Soru İşareti (?) → Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonunda ve belirsiz durumlarda kullanılır.
• Ünlem İşareti (!) → Şaşkınlık, korku, sevinç, emir, uyarı ve ironi içeren cümlelerin sonunda kullanılır.

Virgül ve Noktalı Virgül Kullanımı

Virgül (,) ve noktalı virgül (;) cümlede kelime gruplarını birbirinden ayırarak anlam karışıklığını önleyen noktalama işaretleridir. Her iki işaret de cümlede duraksama, ayırma ve vurgulama işlevi görür, ancak kullanım yerleri farklıdır.

2.1. Virgül (,)

📌 Virgül, aynı türden kelime veya kelime gruplarını ayırmak, cümlede anlam karışıklığını önlemek ve vurgu yapmak için kullanılır.

📍 Virgülün Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Sıralı isimleri, kelime gruplarını ve eş görevli sözcükleri ayırmak için kullanılır:

• Sabah kahvaltıda peynir, zeytin, ekmek ve çay içtim.
• Sınıfımızda Ali, Ayşe, Zeynep ve Mehmet bulunuyor.

✅ 2. Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır:

• Dışarı çıktım, biraz yürüdüm, sonra eve döndüm.
• Akşam oldu, herkes evine gitti.

✅ 3. Cümlede ara sözleri ve açıklama bölümlerini ayırmak için kullanılır:

• Bu kitap, çocukluğumda en sevdiğim kitaptı, bana birçok şey öğretti.
• Öğretmenimiz, çok nazik bir insandı, ders anlatırken herkes dikkatle dinlerdi.

✅ 4. Hitap sözcüklerinden sonra kullanılır:

• Ali, buraya gelir misin?
• Sevgili dostum, seni çok özledim.

✅ 5. Anlam karışıklığını önlemek için kullanılır:

• Ahmet, gel buraya. (Ahmet’e sesleniyor.)
• Ahmet gel, buraya. (Ahmet’in gelmesini istiyor.)

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Sabah kahvaltıda peynir zeytin ekmek ve çay içtim.” yerine “Sabah kahvaltıda peynir, zeytin, ekmek ve çay içtim.” ✅
❌ “Öğretmenimiz çok nazik bir insandı ders anlatırken herkes dikkatle dinlerdi.” yerine “Öğretmenimiz, çok nazik bir insandı, ders anlatırken herkes dikkatle dinlerdi.” ✅

2.2. Noktalı Virgül (;)

📌 Noktalı virgül, virgülden daha uzun bir duraklama sağlamak ve anlamın daha netleşmesini sağlamak için kullanılır.
📌 Virgülle ayrılan unsurların kendi içinde gruplandığı durumlarda noktalı virgül kullanılır.

📍 Noktalı Virgülün Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Virgülle ayrılmış kelime gruplarını ayırmak için kullanılır:

• Sınıfta üç grup vardı: çalışma grubunda Ali, Zeynep, Mehmet vardı; deney grubunda Ayşe, Hasan, Burak vardı; sunum grubunda ise Elif, Can ve Oğuz vardı.
• Türkiye, Almanya, Fransa; İngiltere, İtalya ve İspanya fuara katıldı.

✅ 2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır:

• Hava soğuktu; herkes montlarını giydi.
• Sınavdan erken çıktım; dışarıda biraz gezdim.

✅ 3. İçinde virgül bulunan sıralı kelime gruplarını ayırmak için kullanılır:

• İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirler; Adana, Gaziantep, Bursa gibi gelişmekte olan şehirler ülke ekonomisine büyük katkı sağlıyor.

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Hava soğuktu herkes montlarını giydi.” yerine “Hava soğuktu; herkes montlarını giydi.” ✅
❌ “Sınıfta üç grup vardı: çalışma grubunda Ali Zeynep Mehmet vardı, deney grubunda Ayşe Hasan Burak vardı, sunum grubunda ise Elif Can ve Oğuz vardı.” yerine “Sınıfta üç grup vardı: çalışma grubunda Ali, Zeynep, Mehmet vardı; deney grubunda Ayşe, Hasan, Burak vardı; sunum grubunda ise Elif, Can ve Oğuz vardı.” ✅

2.3. TYT’de Virgül ve Noktalı Virgül ile İlgili Soru Tipleri

📌 1️⃣ “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül yanlış kullanılmıştır?”
📌 2️⃣ “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül kullanılması gerekir?”
📌 3️⃣ “Virgül veya noktalı virgülün anlamı nasıl değiştirdiğiyle ilgili sorular.”

📍 Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül doğru kullanılmıştır?

A) Bugün dışarı çıkacağım arkadaşlarımla buluşacağım.
B) Dışarıda hava çok güzeldi, parkta yürüyüş yapmaya karar verdim.
C) Ahmet gel buraya.
D) Türkiye, Almanya, Fransa; İngiltere, İtalya ve İspanya fuara katıldı.

Çözüm:
📌 B şıkkında virgül doğru kullanılmıştır.

Özet:

• Virgül (,) → Kelime gruplarını, sıralı cümleleri, hitapları ve ara sözleri ayırmak için kullanılır.
• Noktalı Virgül (;) → Virgülle ayrılmış grupları ayırmak, sıralı cümleleri ayırt etmek için kullanılır.

Açıklama ve Vurgulama İçin Kullanılan İşaretler

Cümlede bazı kelimeleri veya ifadeleri açıklamak, detaylandırmak ya da vurgulamak için noktalama işaretlerinden yararlanılır. Bu işaretler, okuyucunun dikkatini belirli bir noktaya çekmeye yardımcı olur ve anlatımı daha açık hale getirir.

3.1. İki Nokta (:)

📌 İki nokta, açıklama veya örnek verme amacıyla kullanılan bir noktalama işaretidir.
📌 Cümlede dikkat çekmek ve bir konuyu daha ayrıntılı anlatmak için kullanılır.

📍 İki Noktanın Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Açıklama yapılacağını veya örnekler verileceğini göstermek için kullanılır:

• Bu yıl katılmak istediğim etkinlikler şunlar: tiyatro gösterileri, kitap fuarı ve film festivali.
• Derslerde başarılı olmanın iki temel kuralı vardır: düzenli çalışmak ve tekrar yapmak.

✅ 2. Tırnak içinde aktarılan sözlerden önce kullanılır:

• Öğretmenimiz her zaman şu sözü söylerdi: “Bilgi paylaşıldıkça çoğalır.”
• Atatürk, gençlere şu mesajı vermiştir: “Çalışmadan, üretmeden, rahat yaşamak isteyen toplumlar önce onurlarını, sonra özgürlüklerini kaybederler.”

✅ 3. Matematikte ve saatlerin yazımında kullanılır:

• Bölme işlemi: 12:3 = 4
• Toplantı saat 15:30’da başlayacak.

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Öğretmenimiz her zaman şu sözü söylerdi ‘Bilgi paylaşıldıkça çoğalır.'” yerine “Öğretmenimiz her zaman şu sözü söylerdi: ‘Bilgi paylaşıldıkça çoğalır.'” ✅

3.2. Üç Nokta (…)

📌 Üç nokta, tamamlanmamış cümlelerde veya söylenmek istenmeyen ifadeleri gizlemek için kullanılır.

📍 Üç Noktanın Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Tamamlanmamış, devam eden veya duygusal etki bırakan ifadelerin sonunda kullanılır:

• Beni o gün gerçekten çok üzmüştü…
• Sana anlatacak o kadar çok şeyim var ki…

✅ 2. Bir cümlenin devam ettirilebileceğini belirtmek için kullanılır:

• Gökyüzü o kadar güzeldi ki…
• Sınavda o kadar heyecanlandım ki…

✅ 3. Alıntılarda bazı bölümleri atlamak için kullanılır:

• Atatürk, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir… Bu, değişmez bir ilkedir.”

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Beni o gün gerçekten çok üzmüştü.” yerine “Beni o gün gerçekten çok üzmüştü…” ✅
❌ “Gökyüzü o kadar güzeldi ki.” yerine “Gökyüzü o kadar güzeldi ki…” ✅

3.3. TYT’de Açıklama ve Vurgulama İşaretleri ile İlgili Soru Tipleri

📌 1️⃣ “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta (:) yanlış kullanılmıştır?”
📌 2️⃣ “Üç noktanın (…) gereksiz kullanıldığı cümle hangisidir?”
📌 3️⃣ “İki noktanın açıklama ve örnekleme işlevini test eden sorular.”

📍 Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama işaretinin kullanımı doğrudur?

A) Kitap fuarında birçok yazar vardı…
B) Atatürk, gençlere şu mesajı vermiştir “Çalışmadan, üretmeden yaşamak mümkün değildir.”
C) Beni çok üzdü: bugün hiç konuşmadık.
D) Derslerde başarılı olmanın iki temel kuralı vardır: düzenli çalışmak ve tekrar yapmak. ✅

Çözüm:
📌 D şıkkındaki iki noktanın (:) kullanımı doğrudur.

Özet:

• İki Nokta (:) → Açıklama, örnekleme veya alıntılardan önce kullanılır.
• Üç Nokta (…) → Tamamlanmamış cümleler, gizlenen kelimeler ve duygusal ifadeler için kullanılır.

Özel İşaretler

Özel işaretler, cümlede ek bilgi vermek, vurgulamak veya bazı kelime gruplarını ayırmak için kullanılan noktalama işaretleridir. Bu işaretler anlatımı güçlendirmek, anlamı netleştirmek ve okuyucunun dikkatini çekmek amacıyla kullanılır.

4.1. Tırnak İşareti (“ ”)

📌 Tırnak işareti, doğrudan aktarılan sözleri, alıntıları ve özel vurgulanmak istenen kelimeleri göstermek için kullanılır.

📍 Tırnak İşaretinin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Başkalarına ait doğrudan aktarılan sözlerin başında ve sonunda kullanılır:

• Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” demiştir.
• Öğretmenimiz, “Bu konuyu iyi anlamanız gerekiyor.” dedi.

✅ 2. Kitap, makale, şiir ve eser adlarını belirtmek için kullanılır:

• Reşat Nuri Güntekin’in “Çalıkuşu” romanı çok beğenildi.
• Mehmet Akif Ersoy’un “İstiklal Marşı” büyük bir coşkuyla okunur.

✅ 3. Özel vurgulanmak istenen kelime veya kavramların etrafına konur:

• Bana “dürüstlük” kavramını açıklar mısın?
• Sınavda “başarı” elde etmek için disiplinli çalışmalısın.

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Atatürk, Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. demiştir.” yerine “Atatürk, ‘Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.’ demiştir.” ✅

4.2. Parantez İşareti ( ( ) )

📌 Parantez işareti, cümlede ek bilgi vermek, açıklamalar yapmak veya kaynak belirtmek için kullanılır.

📍 Parantez İşaretinin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Cümlede ek bilgi vermek için kullanılır:

• Mehmet Akif Ersoy (1873-1936) İstiklal Marşı’nın yazarıdır.
• Bu roman (ilk baskısı 1950’de yapılmıştır) dönemin sosyal yapısını anlatıyor.

✅ 2. Tiyatro metinlerinde oyuncuların yapacağı hareketleri göstermek için kullanılır:

• Ali: (Ayağa kalkarak) Ben gidiyorum!
• Ayşe: (Sessizce) Beni duyuyor musun?

✅ 3. Kaynak belirtmek için kullanılır:

• Dilimizde kullanılan bazı kelimeler Fransızcadan (manken, şoför, garson) alınmıştır.
• Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi için bkz. (Türk Dil Kurumu, 2023).

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Mehmet Akif Ersoy -1873-1936- İstiklal Marşı’nın yazarıdır.” yerine “Mehmet Akif Ersoy (1873-1936) İstiklal Marşı’nın yazarıdır.” ✅

4.3. Kesme İşareti (’)

📌 Kesme işareti, özel isimlere gelen ekleri ayırmak ve bazı kısaltmalara ek getirmek için kullanılır.

📍 Kesme İşaretinin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Özel isimlere gelen ekleri ayırmak için kullanılır:

• Ahmet’in kalemi kayboldu.
• Türkiye’de birçok tarihi eser bulunmaktadır.

✅ 2. Sayılara gelen ekleri ayırmak için kullanılır:

• 1923’te Cumhuriyet ilan edildi.
• 2024’ün en çok beklenen filmi çıktı.

✅ 3. Kısaltmalara ek getirirken kullanılır:

• TBMM’nin yeni yasaları onaylandı.
• ODTÜ’ye yeni kayıtlar başladı.

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Ahmetin kalemi kayboldu.” yerine “Ahmet’in kalemi kayboldu.” ✅
❌ “Ankarada hava güzel.” yerine “Ankara’da hava güzel.” ✅

4.4. Kısa Çizgi (-) ve Uzun Çizgi (—)

📌 Kısa çizgi, kelime bölmelerinde ve bazı dilbilgisi kurallarında; uzun çizgi ise konuşmalarda ve karşılıklı diyaloglarda kullanılır.

📍 Kısa Çizginin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Satır sonuna sığmayan kelimeleri ayırmak için kullanılır:

• Türkçe kelime bölünmeleri şu şekilde olmalıdır: oku-yor, gö-rüş-me, ge-le-cek.

✅ 2. İki kelime arasında ilişki göstermek için kullanılır:

• Türk-Alman ilişkileri gelişiyor.
• 10-15 kişi toplantıya katıldı.

✅ 3. Matematik işlemlerinde kullanılır:

• 5-3=2

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “10 15 kişi toplantıya katıldı.” yerine “10-15 kişi toplantıya katıldı.” ✅

📍 Uzun Çizginin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirtmek için kullanılır:

• Ahmet — Bunu gerçekten sen mi yaptın?
• Öğretmen — Konuyu iyi anladınız mı?

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Ahmet – Bunu gerçekten sen mi yaptın?” yerine “Ahmet — Bunu gerçekten sen mi yaptın?” ✅

4.5. Eğik Çizgi (/)

📌 Eğik çizgi, seçenekleri belirtmek, bazı terimlerde ve yazım kurallarında kullanılır.

📍 Eğik Çizginin Kullanıldığı Yerler

✅ 1. Seçenekleri belirtmek için kullanılır:

• Bu konuyu hafta içi/perşembe günü görüşelim.
• Sınav sorularını A/B/C/D şıklarıyla yanıtlayabilirsiniz.

✅ 2. Adres yazımlarında kullanılır:

• Bahçelievler Mah. 45/2 No: 5 Ankara.
• İstanbul Üniversitesi/Edebiyat Fakültesi.

✅ 3. Tarihleri belirtmek için kullanılır:

• 23/04/1920
• 10/11/1938

🚫 Yanlış Kullanımlar:
❌ “Bu konuyu hafta içi ya da perşembe günü görüşelim.” yerine “Bu konuyu hafta içi/perşembe günü görüşelim.” ✅

4.6. TYT’de Özel İşaretler ile İlgili Soru Tipleri

📌 1️⃣ “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işareti yanlış kullanılmıştır?”
📌 2️⃣ “Kesme işareti hangi cümlede yanlış kullanılmıştır?”
📌 3️⃣ “Parantez işaretinin doğru kullanıldığı cümle hangisidir?”

📍 Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama işareti doğru kullanılmıştır?

A) Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. demiştir.”
B) Mehmet Akif Ersoy -1873-1936- İstiklal Marşı’nın yazarıdır.
C) Türkiye’de birçok tarihi eser bulunmaktadır. ✅
D) Sınav sorularını A ya da B seçenekleriyle yanıtlayabilirsiniz.

Çözüm:
📌 C şıkkında kesme işareti doğru kullanılmıştır.

Özet:

• Tırnak İşareti (“ ”) → Alıntı, vurgu ve eser adlarında kullanılır.
• Parantez ( ( ) ) → Ek bilgi, açıklama ve kaynak belirtmede kullanılır.
• Kesme İşareti (’) → Özel isimlere ve kısaltmalara gelen ekleri ayırır.
• Kısa Çizgi (-) ve Uzun Çizgi (—) → Kelime bölmeleri ve diyaloglarda kullanılır.
• Eğik Çizgi (/) → Seçenekler, adres ve tarih yazımlarında kullanılır.

TYT Noktalama İşaretleri Testi

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktanın (.) kullanımı doğrudur?
A) Saat 14,30’da toplantı var.
B) 23.04.1920 tarihi önemli bir gündür.
C) Bu konu hakkında detaylı bilgi almak isterseniz bkz ‘Türk Dil Kurumu’.
D) Kitaplığımda birçok kitap var bunlardan bazıları klasik eserlerdir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?
A) Ali, Ayşe, Mehmet ve Zeynep birlikte sinemaya gitti.
B) Ders çalışırken, müzik dinlemeyi severim.
C) Sabah kahvaltısında peynir, zeytin, bal ve çay içtim.
D) Kitapları okudum, anladım ve notlar aldım.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti (!) doğru kullanılmıştır?
A) Ne kadar da güzel bir gün
B) Aman dikkat et!
C) Beni duyuyor musun.
D) Ey Türk gençliği?

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalı virgül (;) doğru kullanılmıştır?
A) Sınıfta üç grup vardı; deney grubu, sunum grubu, araştırma grubu.
B) Ali, Ayşe, Mehmet; kitap okurken, Zeynep, Can ve Oğuz film izliyordu.
C) Bu yıl tatil için iki seçenek var, Antalya ve Bodrum; ancak hala karar veremedik.
D) Hava çok soğuktu; herkes montlarını giydi.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti (’) yanlış kullanılmıştır?
A) Atatürk’ün fikirleri her zaman yol göstericidir.
B) Türkiye’de birçok doğal güzellik bulunmaktadır.
C) TBMM’nin yeni yasaları onaylandı.
D) Ankara’nın en meşhur yemeği Aspava’dır.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru işareti (?) gereksiz kullanılmıştır?
A) Bu kitabı neden aldın?
B) Saat kaçta buluşacağız?
C) Acaba sınavı geçebilecek miyim?
D) Seninle dün sinemaya gittiğimizi hatırlıyorsun değil mi?

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eğik çizgi (/) doğru kullanılmıştır?
A) Adres şu şekildedir: Bahçelievler Mah 34/2 No: 6 İstanbul.
B) Ders programında Matematik/Fizik dersi aynı saatte var.
C) Kitabın baskı yılı 23/04/2020 olarak belirtilmiştir.
D) Bu yıl tatil için Antalya/Bodrum arasında kararsız kaldık.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tırnak işareti (“ ”) yanlış kullanılmıştır?
A) Atatürk, “Ne mutlu Türk’üm diyene!” sözünü söylemiştir.
B) Öğretmenimiz, “Derslere düzenli çalışmalısınız.” dedi.
C) Kitaplığımda ‘Suç ve Ceza’ adlı romanı bulabilirsiniz.
D) Yazar, “Bu kitap çok emek verilerek yazıldı.” dedi.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta (:) doğru kullanılmıştır?
A) Şu üç şey çok önemlidir: çalışkanlık, azim ve disiplin.
B) Bu yıl okumayı planladığım kitaplar şunlardır, Kırmızı ve Siyah, Suç ve Ceza, Sefiller.
C) Atatürk, Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir: demiştir.
D) Matematik problemi şu şekilde çözülür? 12:3=4.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez ( () ) yanlış kullanılmıştır?
A) Mehmet Akif Ersoy (1873-1936) İstiklal Marşı’nın yazarıdır.
B) Bu roman (ilk baskısı 1950’de yapılmıştır) çok beğenildi.
C) Sınavda şu konular çıkacaktır (Türkçe, Matematik, Tarih).
D) Tiyatro oyununda Ali: (Bağırarak) Hemen gel buraya!

Cevap Anahtarı:

1. B) 23.04.1920 tarihi önemli bir gündür.
2. B) Ders çalışırken, müzik dinlemeyi severim.
3. B) Aman dikkat et!
4. D) Hava çok soğuktu; herkes montlarını giydi.
5. D) Ankara’nın en meşhur yemeği Aspava’dır.
6. D) Seninle dün sinemaya gittiğimizi hatırlıyorsun değil mi?
7. B) Ders programında Matematik/Fizik dersi aynı saatte var.
8. C) Kitaplığımda ‘Suç ve Ceza’ adlı romanı bulabilirsiniz.
9. A) Şu üç şey çok önemlidir: çalışkanlık, azim ve disiplin.
10. C) Sınavda şu konular çıkacaktır (Türkçe, Matematik, Tarih).