Fizik tarihinde çığır açan bilim insanlarından biri olan Isaac Newton, cisimlerin hareketlerini açıklayan üç temel yasa ortaya koymuştur. Bu yasalar, doğadaki tüm hareketleri anlamamızı sağlayan ve fizik biliminin temel taşlarını oluşturan ilkeler arasında yer alır. Bu ünitede Newton’un hareket yasaları nı detaylı bir şekilde öğrenecek; bu yasaların günlük yaşamdaki uygulamalarını, grafiksel analizlerini ve problem çözüm yöntemlerini inceleyeceğiz.
İçindekiler
📌 Konu Anlatımı
✔️ Newton’un 1. Yasası (Eylemsizlik Yasası)
-
Bir cisim üzerine net kuvvet etki etmediği sürece,
-
Duruyorsa durmaya devam eder,
-
Sabit hızla hareket ediyorsa aynı şekilde hareketine devam eder.
-
-
Eylemsizlik: Cisimlerin hareket durumlarını koruma isteğidir.
-
Örnek: Ani fren yapan arabada yolcunun öne doğru savrulması.
✔️ Newton’un 2. Yasası (F = m·a)
-
Bir cisme net kuvvet uygulanırsa, bu cisim o kuvvet yönünde ivmelenir.
-
Formül:
(F: net kuvvet, m: kütle, a: ivme)
-
Birimi: Newton (N)
1 N = 1 kg·m/s²
✔️ Newton’un 3. Yasası (Etki-Tepki Yasası)
-
Her etkiye karşılık eşit büyüklükte ve zıt yönlü bir tepki kuvveti vardır.
-
Etki ve tepki kuvvetleri aynı cisme değil, farklı cisimlere etki eder.
-
Örnek: Duvara yumruk atıldığında elin acıması, roketlerin yukarı fırlaması.
📌 Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Net kuvvet sıfırsa: ya duruyordur ya da sabit hızla hareket ediyordur.
-
Kütle arttıkça aynı kuvvetle daha az ivme olur.
-
Etki-tepki kuvvetleri birbirini dengellemez çünkü farklı cisimlerdedir.
🎯 Örnek Soru
Soru: 2 kg kütleli bir cisme 10 N’luk net kuvvet uygulanıyor. Cisim kaç m/s² ivme kazanır?
Çözüm:
AYT Fizik – Newton’un Hareket Yasaları Testi (10 Soru)
1. Newton’un 1. yasasına göre, net kuvvet sıfırsa cisim nasıl hareket eder?
A) İvme kazanır
B) Sabit hızla hareket eder veya durur
C) Dairesel hareket yapar
D) Sürekli hızlanır
E) Geriye doğru hareket eder
2. Bir cisme 15 N net kuvvet uygulanıyor ve cismin kütlesi 3 kg ise ivmesi kaçtır?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
3. Newton’un 3. yasasına göre, etki ve tepki kuvvetleri hakkında hangisi doğrudur?
A) Aynı cisme uygulanır
B) Farklı yönlüdür ve aynı büyüklüktedir
C) Aynı yönlüdür
D) Biri diğerinden büyüktür
E) Toplamları sıfırdır ve birbirini yok eder
4. Net kuvvetin sıfır olduğu bir cisim hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Durgun olabilir
B) Sabit hızla hareket edebilir
C) İvmesi sıfırdır
D) Mutlaka ivmeli hareket yapar
E) Denge durumundadır
5. Newton’un ikinci yasası aşağıdakilerden hangisidir?
A) Etki – Tepki Yasası
B) Eylemsizlik Yasası
C) Kuvvet = Kütle × İvme
D) Ağırlık = Kütle × Yerçekimi
E) Enerji korunumu
6. Aşağıdakilerden hangisi Newton’un 1. yasasına örnektir?
A) Bir cisme kuvvet uygulanınca hızlanması
B) El frenini çekmiş arabada yolcunun öne savrulması
C) Uçak motorunun jetleri geri püskürtmesi
D) Daire çizen bir cismin merkezcil kuvvetle çekilmesi
E) Balonun içinden çıkan havanın balonu itmesi
7. 10 N kuvvet ile 2 kg kütleli bir cisim çekiliyor. Cisim üzerindeki ivme kaç m/s²’dir?
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
E) 6
8. 5 kg’lık cisme 20 N’luk kuvvet uygulanıyor. Cisim 2 saniyede kaç m/s hız kazanır?
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
E) 10
9. Etki ve tepki kuvvetleri için hangisi doğrudur?
A) Birbirini dengeler
B) Aynı doğrultudadır
C) Aynı cisme etki eder
D) Zıt yönlü ve farklı cisimlerdedir
E) Aynı anda oluşmazlar
10. Newton’un yasaları aşağıdaki hangi fiziksel büyüklüğe doğrudan ilişkilidir?
A) Enerji
B) Güç
C) Hız
D) Kuvvet
E) Basınç
✅ Cevap Anahtarı
-
B
-
C
-
B
-
D
-
C
-
B
-
D
-
B
-
D
-
D