Yeryüzünde Yaşam Konu Anlatımı

Dersin Amacı ve Kazanımları

Bu ünite sayesinde öğrenciler:

• Dünya üzerindeki konumumuzu nasıl belirlediğimizi öğrenecek,
• Ülkemizin doğal ve beşerî özelliklerini tanıyacak,
• Farklı iklimlerin yaşam üzerindeki etkilerini kavrayacaktır.
  Bu bilgiler, harita okuma becerilerini geliştirmeye ve çevremizi daha iyi anlamamıza yardımcı olur.

1. Dünya’nın Neresindeyiz?

Konu Anlatımı:

• Dünya’nın Şekli ve Harita Okuma:
  Dünya, yuvarlak (küre) bir gezegendir. Üzerinde yaşadığımız yeri, haritalar ve küre üzerinde kullanılan koordinat sistemi (enlem ve boylam) ile belirleriz.
• Konum Belirleme:
  Haritalarda “kuzey, güney, doğu ve batı” yönleri kullanılarak bulunduğumuz yer detaylı bir şekilde gösterilir. Bu bilgiler, yol tarifi alırken veya coğrafi konumumuzu öğrenirken bize yardımcı olur.

Örnek Sorular:

1. Haritalarda yönleri belirlemek için hangi terimler kullanılır?
2. Dünya’nın yuvarlak oluşu, konumumuzu belirlemede bize nasıl yardımcı olur?

2. Ülkemizin Coğrafi Özellikleri

Konu Anlatımı:

• Fiziksel Özellikler:
  Ülkemiz; dağlar, ovalar, nehirler ve denizlerle çevrili bir coğrafyaya sahiptir. Anadolu’nun merkezi ve doğu bölgelerinde dağlık alanlar, batı ve güney kıyılarında ise verimli ovalar bulunur.
• Konum ve Çevre:
  Türkiye, Asya ile Avrupa arasında köprü konumundadır. Üç tarafı denizlerle çevrili olması, ticaret ve ulaşım açısından ülkemize avantajlar sağlar.

Örnek Sorular:

1. Ülkemizin fiziksel coğrafyasında hangi doğal oluşumlar ön plandadır?
2. Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması ne gibi avantajlar sağlar?

3. Ülkemizin Beşerî Coğrafyası

Konu Anlatımı:

• Nüfus ve Yerleşim:
  Beşerî coğrafya, insanların yaşadığı yerleri, şehirleri, köyleri ve kentsel yaşamı inceler. Türkiye’de farklı bölgelerde, çeşitli kültürlerin ve yaşam biçimlerinin izlerini görebiliriz.
• Kültürel ve Ekonomik Etkiler:
  İnsanların yaşam alanları; ekonomi, eğitim, gelenek ve görenekler gibi birçok faktör tarafından şekillenir. Bu durum, ülkemizin sosyal yapısını ve kültürel çeşitliliğini ortaya koyar.

Örnek Sorular:

1. Ülkemizin beşerî coğrafyası neyi ifade eder?
2. İnsanların yaşadığı yerlerin, yaşam biçimlerini belirlemede hangi faktörleri etkilediğini kısaca açıklayınız.

4. Farklı İklimler Farklı Yaşamlar

Konu Anlatımı:

• İklim Nedir?:
  İklim, bir bölgedeki uzun dönemli hava koşullarıdır. İklim özellikleri, sıcaklık, yağış miktarı, rüzgar ve diğer hava olaylarını kapsar.
• Yaşam Üzerindeki Etkileri:
  Farklı iklimler, insanların giyim, beslenme, tarım ve yaşam tarzını etkiler. Örneğin, Akdeniz ikliminde yaşayanlar sıcak ve kuru mevsimler ile yağışlı kışlar yaşarken; Karadeniz bölgesinde yağış daha sık görülür ve bitki örtüsü daha yoğundur.

Örnek Sorular:

1. İklim nedir ve hangi hava özelliklerini içerir?
2. Farklı iklimlerin, insanların yaşam biçimlerine etkileri nelerdir?

Ünitenin Kapsamını Ölçen 10 Soruluk Test

1. Dünya’nın şekli nasıldır?
   A) Düz
   B) Küre
   C) Küp
   D) Silindir

2. Haritalarda bulunduğumuz yeri belirlemek için hangi sistem kullanılır?
   A) Renk skalası
   B) Enlem ve boylam
   C) Sadece kuzey yönü
   D) Saat dilimi

3. Türkiye’nin coğrafi konumunda önemli rol oynayan özellik nedir?
   A) Ülkenin büyük oranda çöllü olması
   B) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
   C) Sadece dağlık bölgelerden oluşması
   D) Hiçbir su kaynağı bulunmaması

4. Ülkemizin beşerî coğrafyası neyi kapsar?
   A) Sadece doğal kaynakları
   B) İnsanların yaşadığı yerler, kültür ve gelenekler
   C) Sadece iklim özelliklerini
   D) Sadece bitki örtüsünü

5. İklim, hangi hava olaylarının uzun dönemli ortalamasıdır?
   A) Sadece rüzgar
   B) Sadece yağış miktarı
   C) Sıcaklık, yağış, rüzgar ve diğer hava olayları
   D) Sadece sıcaklık

6. Harita okuma becerilerinde kullanılan temel yönler nelerdir?
   A) Yukarı ve aşağı
   B) Doğu, batı, kuzey ve güney
   C) İç ve dış
   D) Sağ ve sol

7. Türkiye’nin fiziksel coğrafyasını en iyi tanımlayan ifade hangisidir?
   A) Tamamen düz ovalardan oluşur.
   B) Dağlar, ovalar, nehirler ve denizlerle zenginleşmiştir.
   C) Sadece çöllerden oluşur.
   D) Yalnızca ormanlık alanlara sahiptir.

8. Beşerî coğrafya çalışmaları hangi konuları inceler?
   A) Sadece ekonomik verileri
   B) İnsanların yaşadığı yerleri, kültürü ve sosyal yapıyı
   C) Sadece doğal afetleri
   D) Sadece iklim değişikliklerini

9. Farklı iklimlerin tarım ve yaşam tarzını etkilemesinde en önemli unsur nedir?
   A) İklimin uzun dönemli hava koşulları
   B) Sadece gün içindeki hava durumu
   C) Sadece mevsim geçişleri
   D) Sadece yağmur miktarı

10. Haritalarda konumumuzu belirlerken kullanılan yönler nelerdir?
    A) Kırmızı, mavi, yeşil, sarı
    B) Doğu, batı, kuzey ve güney
    C) Büyük, küçük, uzun ve kısa
    D) Derin, sığ, hızlı ve yavaş

Cevap Anahtarı

1. B) Küre
2. B) Enlem ve boylam
3. B) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
4. B) İnsanların yaşadığı yerler, kültür ve gelenekler
5. C) Sıcaklık, yağış, rüzgar ve diğer hava olayları
6. B) Doğu, batı, kuzey ve güney
7. B) Dağlar, ovalar, nehirler ve denizlerle zenginleşmiştir
8. B) İnsanların yaşadığı yerleri, kültürü ve sosyal yapıyı
9. A) İklimin uzun dönemli hava koşulları
10. B) Doğu, batı, kuzey ve güney