Kader İnancı Konu Anlatımı

Kader, Allah’ın (c.c.) evrende olacak her şeyi önceden belirlemesi ve takdir etmesi anlamına gelir. İslam inancına göre kader, Allah’ın sonsuz ilmiyle her şeyi bilmesi ve belirlemesi demektir. Kader inancı, insanın yaşadığı olayların Allah’ın bilgisi dahilinde olduğunu ancak kişinin iradesiyle hareket ettiğini ifade eder.

Kader ve Kaza İnancı

Kader Nedir?

Kader, Allah’ın evrende olup bitecek her şeyi ezelden beri bilmesi ve planlamasıdır. Her şey Allah’ın takdiri ile meydana gelir.

Kaza Nedir?

Kaza ise kaderde belirlenen olayların zamanı geldiğinde gerçekleşmesidir. Yani kaza, kaderin uygulamaya geçmesidir.

Örnek: Bir insanın doğum tarihi kaderdir, o kişinin doğduğu an ise kazadır.

Kur’an-ı Kerim’de kader inancını destekleyen ayetlerden biri şu şekildedir:

“Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer Suresi, 49. Ayet)

Bu ayet, evrendeki her şeyin belli bir düzen ve ölçüye göre yaratıldığını göstermektedir.

İnsanın İradesi ve Kader

İslam’a göre insanın cüz’î iradesi (kişisel iradesi) vardır. Yani insan, kendi tercihlerini yapma özgürlüğüne sahiptir. Ancak küllî irade ise Allah’a aittir ve bütün kainatın düzeni O’nun iradesine bağlıdır.

İnsan bazı olayları kontrol edemez. Örneğin; ne zaman, nerede doğacağı veya ölümü insanın iradesinde değildir. Ancak iyi veya kötü bir davranışta bulunmak, çalışmak veya tembellik etmek insanın kendi seçimidir.

Örnek:

• Bir öğrencinin başarılı olması için çalışması gerekir. Eğer ders çalışmazsa başarısız olması kaçınılmazdır. Burada öğrenci, kendi iradesiyle çalışmayı veya çalışmamayı seçer.

Kaderle İlgili Kavramlar

1. İrade: İnsanın kendi tercihlerini yapabilme yeteneğidir.
2. Tevekkül: Bir işi yaparken elinden gelen çabayı gösterip sonucunu Allah’a bırakmaktır.
3. Rızık: Allah’ın (c.c.) canlılara verdiği nimetlerdir.
4. Ecel: Her canlının belirlenmiş olan ölüm vaktidir.
5. Ömür: İnsan hayatının doğumdan ölüme kadar olan süresidir.

Örnek:

• Bir çiftçinin tarlasını sürmesi ve ekin ekmesi onun iradesine bağlıdır. Ancak mahsulün verimli olup olmaması Allah’ın takdirine bağlıdır.

Kur’an-ı Kerim’de tevekkül ile ilgili bir ayette şöyle buyrulmaktadır:

“Kim Allah’a tevekkül ederse, O, ona yeter.” (Talak Suresi, 3. Ayet)

Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Musa (a.s.)

Hz. Musa (a.s.), İsrailoğulları’na gönderilmiş büyük peygamberlerden biridir. Kendisine Tevrat vahyedilmiştir. Hayatında kader inancı ile ilgili önemli olaylar bulunmaktadır.

Hz. Musa’nın Hayatından Önemli Olaylar:

• Bebekken Firavun’un zulmünden kurtulması,
• Firavun’un sarayında büyümesi,
• İsrailoğulları’nı Mısır’dan çıkarması,
• Kızıldeniz’in mucizevi şekilde yarılması.

Bu olaylar, kaderin Allah’ın iradesiyle işlediğini gösteren önemli örneklerdir.

Bir Ayet Tanıyorum: Ayet el-Kürsi ve Anlamı

Ayetel Kürsi, Kur’an-ı Kerim’in en önemli ayetlerinden biridir. Bakara Suresi’nin 255. ayetidir.

Meali (Anlamı):

“Allah, O’ndan başka ilah yoktur. Diridir, kayyumdur (her şeyi ayakta tutan). O’nu ne uyuklama tutar, ne de uyku. Göklerde ve yerde ne varsa O’nundur. O’nun izni olmadan kim şefaat edebilir? O, kullarının önlerinde ve arkalarında olanları bilir. Onlar, O’nun ilminden ancak O’nun dilediği kadarını kavrayabilirler. O’nun kürsüsü gökleri ve yeri kaplamıştır. Onları korumak O’na zor gelmez. O, yücedir, büyüktür.” (Bakara Suresi, 255. Ayet)

Bu ayet, Allah’ın her şeye gücünün yettiğini, her şeyi bildiğini ve koruduğunu vurgulamaktadır.

Kader İnancı Örnek Sorular

1. Kaza ve kader arasındaki fark nedir?
2. İnsanın iradesinin kaderle ilişkisini açıklayınız.
3. Tevekkül ne anlama gelir? Açıklayınız.
4. Hz. Musa’nın hayatından kaderle ilgili bir olay anlatınız.
5. Ayetel Kürsi’nin anlamını açıklayarak Allah’ın özelliklerini belirtiniz.

Cevaplar:

1. Kader, Allah’ın olayları önceden planlamasıdır, kaza ise bu olayların zamanı geldiğinde gerçekleşmesidir.
2. İnsan, Allah’ın belirlediği kader içinde özgür iradesiyle seçimler yapar.
3. Tevekkül, bir işi yaptıktan sonra sonucu Allah’a bırakmaktır.
4. Hz. Musa’nın Kızıldeniz’i geçmesi, kaderin gerçekleşmesine örnektir.
5. Ayetel Kürsi, Allah’ın yüceliğini, her şeyi bildiğini ve koruduğunu ifade eder.

Kader İnancı Ünitesi Testi

1. Aşağıdakilerden hangisi kaderle ilgili doğru bir tanımdır?

A) İnsanların geçmişte yaptığı hatalar
B) Allah’ın olacak her şeyi önceden bilmesi ve takdir etmesi
C) İnsanların her zaman istedikleri gibi hareket edebilmesi
D) Kaderin insanlar tarafından belirlenmesi

2. Kaza ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Kaderin belirlenmesi
B) Olmuş veya olacak olayların Allah tarafından bilinmesi
C) Kaderde belirlenen bir olayın zamanı geldiğinde gerçekleşmesi
D) İnsanların kendi iradeleriyle kaderi belirlemesi

3. “Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer Suresi, 49) ayeti aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilgilidir?

A) Kaza
B) Tevekkül
C) Kader
D) İrade

4. Aşağıdakilerden hangisi insanın iradesiyle gerçekleştirdiği bir davranıştır?

A) Ne zaman doğacağını belirlemek
B) Göz rengini değiştirmek
C) Okulda ders çalışmak
D) Hangi ailede doğacağını seçmek

5. Tevekkül kavramı ne anlama gelir?

A) Her şeyi Allah’tan beklemek
B) Hiç çaba göstermeden dua etmek
C) Elinden geleni yapıp sonucu Allah’a bırakmak
D) Geçmişe takılıp kalmak

6. Hz. Musa’nın hayatında kaderle ilgili önemli olaylardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hz. İsa’nın doğumuna şahit olması
B) Firavun’un zulmünden kurtulması
C) İlk vahyin Mekke’de inmesi
D) Hira Mağarası’nda inzivaya çekilmesi

7. Aşağıdakilerden hangisi kaderle ilgili kavramlardan biri değildir?

A) Tevekkül
B) Rızık
C) Ömür
D) Namaz

8. Aşağıdakilerden hangisi Ayetel Kürsi’nin anlamına uygun değildir?

A) Allah, her şeyi bilendir ve her şeye gücü yetendir.
B) Allah uyuklamaz ve uyumaz.
C) Allah’ın kürsüsü sadece yeryüzünü kaplar.
D) Allah’ın izni olmadan kimse şefaat edemez.

9. Kader ve insan iradesiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) İnsan hiçbir konuda seçim yapamaz.
B) İnsan her şeyi kendi başına belirleyebilir.
C) İnsan bazı konularda iradesini kullanabilir.
D) Kader, insanın iradesine hiç bağlı değildir.

10. “Kim Allah’a tevekkül ederse, O, ona yeter.” (Talak Suresi, 3) ayetine göre tevekkül eden bir kişi nasıl hareket etmelidir?

A) Hiç çaba harcamadan sadece dua etmelidir.
B) Hem çalışmalı hem de sonucu Allah’a bırakmalıdır.
C) Gelecekle ilgili hiçbir plan yapmamalıdır.
D) Sadece kendine güvenmelidir.

Cevap Anahtarı

1. B
2. C
3. C
4. C
5. C
6. B
7. D
8. C
9. C
10. B