Sözcükte anlam, dil bilgisinin temel konularından biri olup, sözcüklerin farklı bağlamlarda kazandığı anlamları anlamayı içerir. Sözcükte Anlam Testi, TYT Türkçe ve KPSS Türkçe sınavlarına yönelik olarak hazırlanmış, sözcüklerin gerçek, mecaz, terim ve yan anlamlarını içeren 22 sorudan oluşmaktadır. Bu test, öğrencilerin dil bilgisindeki temel bilgilerini pekiştirmelerine, anlam bilgisiyle ilgili soruları hızla çözmelerine yardımcı olacaktır. Soruları çözerek, bu konudaki bilginizi gözden geçirebilir ve sınavlara hazırlığınızı güçlendirebilirsiniz.
Sözcükte Anlam Testi
1. “Boş” sözcüğünün aşağıdaki açıklamalarından hangisi birlikte verilen örnek cümleye uygun değildir?
A) Faydasız, anlamsız: Benim boş lafa karnım tok, dedi.
B) Cahil, bilgisiz: Ona inanma, o boş adamın biridir.
C) Hayal mahsulü, gerçek tarafı olmayan: Kardeşim boş bir kaset almış.
D) Verimsiz: Bugünlerde hep boş işlerde uğraşıyorlar.
E) Herhangi bir yerde çalışmayan: Büyük dayısı boş geziyor.
2.
I. Sofrada çocuk yine çayı döktü.
II. Sonbaharda ağaçlar yapraklarını döker.
III. Arkasından herkes gözyaşı döktü.
IV. Matematikçi sınıfın çoğunu dökmüş.
V. Söylediklerimizi hemen kâğıda dökelim.
“Dökmek” sözcüğü, yukarıdaki cümlelerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3.
I. Boş gözlerle odayı süzüyordu.
II. Bizi orada çok sıcak karşıladılar.
III. Ocağın başındakilere yaklaştı.
IV. Hangi sınıfta ders çalışıyordu?
Numaralanmış hangi cümlelerdeki altı çizili sözcükler, gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve III.
D) II. ve IV.
E) III. ve IV.
4. “Dikmek” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Zavallı adamı yine nöbete dikmişler.
B) Eşyaların başına bir adam dikmişler.
C) Bahçenin kenarına elektrik direği diktiler.
D) Orta sahadaki oyuncu topu havaya dikti.
E) Koskoca binayı altı ayda diktiler.
5. “Çökmek” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde gerçek anlamı dışında (mecaz anlamıyla) kullanılmıştır?
A) Karşıdaki yedi katlı bina çökmüş.
B) Yokluğu demir bir külçe gibi içine çöktü.
C) Heyelan bölgesindeki yol yine çökmüş.
D) Durumu öğrenince yavaşça yere çöktü.
E) Hiçbir şey söylemeden sedire çöktü.
6.
I. Bu bıçak ötekilerden daha keskin.
II. Keskin nişancılar yüksek binalara çıkmıştı.
III. Keskin bir taşla bileklerindeki ipleri kesti.
IV. Keskin ayaz suları dondurmuştu.
“Keskin” sözcüğü, hangi cümlelerde aynı anlamda kullanılmıştır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) I. ve IV.
D) II. ve III.
E) II. ve IV.
7.
I. Şuradaki taşları tarlanın kenarına taşıyalım.
II. Hastalarını gerekirse sırtlarında taşırlardı.
III. Silâhını hiç bırakmaz, hep üzerinde taşırdı.
IV. Artık ben bu sözleri taşıyamam, demişti.
“Taşımak” sözcüğü, yukarıdaki cümlelerin hangilerinde aynı anlamda kullanılmıştır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) I. ve IV.
D) II. ve III.
E) II. ve IV.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcük yoktur?
A) Ege ağzıyla konuşması çok hoşuna gidiyor dedemin.
B) Olaya bu açıdan bakman sana hiçbir yarar sağlamaz.
C) Yazar eserin gelişme bölümünü güçlü düğümlerle örmüş.
D) Günümüz şairleri, şiirde ölçüyü önemsemiyor.
E) Güreşçi, rakibini köprüye getirmek için çok uğraştı.
9. Sözcükler kullanımlarına göre anlam kazanır; sözgelimi “hikâye” sözcüğünü hem olumlu hem de olumsuz anlamda kullanabiliriz.
“Hikâye” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde olumsuz anlamıyla kullanılmıştır?
A) Size bir hikâye kitabı vereyim.
B) Yazar, önceleri sadece hikâye yazıyordu.
C) Yeter artık, bana hikâye anlatma, dedi.
D) Bu hikâye, klâsik anlayışın dışında bir eser.
E) Hikâye yerine şiir okumayı tercih ederdi.
10. “Üzere” sözcüğü, aşağıdakilerden hangisinde “gibi,bu yolda, bu biçimde” anlamında kullanılmıştır?
A) Eve gitmek üzere bürodan ayrılmıştı.
B) İki gün sonra buluşmak üzere anlaştık.
C) Sözlüğü, yarın vermek üzere alabildi.
D) Daha önce belirtildiği üzere yapalım.
E) Sabah olmak üzere; artık yatalım.
11.
“Bir baca tütmezse, bir başkası tüter.” cümlesinde “baca” sözcüğüyle “duman” anlatılmak istenmiştir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek olmayan bir kullanım vardır?
A) Müfettişler iki gündür bu dosyaları inceliyor.
B) Dışarı çıkmak için ailesinden izin alması gerekiyor.
C) Televizyon seyrederken genellikle pipo içerdi.
D) Bu hastane, şehrimiz için büyük bir ihtiyaçtı.
E) Aceleden mektuba pul yapıştırmayı unuttu.
12. Pınar bile günlerce ağladı, üzüldü peşinden.
Dizede dile getirilen duyguyu belirgin kılabilmek için yazar aşağıdaki yollardan hangisine başvurmuştur?
A) Doğayla ilgili bir niteliği insana aktarma
B) İnsana özgü bir niteliği doğaya aktarma
C) Duyular arasında aktarma yapma
D) Birbirine karşıt durumlardan yararlanma
E) Sözü hem gerçek hem mecaz anlamda kullanma
13. “Dün size gelecektik; ama misafirlerimiz geldi.” cümlesindeki “ama” sözcüğünün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) fakat
B) ancak
C) lâkin
D) yalnız
E) üstelik
14.
I. Evdeki beş boğaza o bakıyor.
II. Bu kumaşın rengini de beğenmedi.
III. Olaylar gidişin iyi olmadığını gösteriyor.
IV. O gece arkadaşının evinde buluştular.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde altı çizili sözcükler gerçek anlamı dışında (mecaz anlamıyla) kullanılmıştır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve III.
D) II. ve IV.
E) III. ve IV.
15. “Kardeşi, hastaneden iki ay önce çıktı.”
“Çıkmak” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?
A) Sağanak yağmurdan hemen sonra güneş çıktı.
B) Şefle anlaşamadığı için işten çıktı.
C) Bu daireden işler kolay kolay çıkmaz.
D) Cezasını bitirince hapishaneden çıktı.
E) Kardeşi hukuk fakültesinden çıkmış.
16. “Orta” sözcüğünün aşağıdaki açıklamalarından hangisi, birlikte verilen örnek cümleye uygun değildir?
A) İki uçtan eşit uzaklıkta olan yer: Arkadaşıyla yolun ortasında karşılaştı.
B) Başlangıcı ile bitimi arasında eşit uzaklıkta olan süre: Bu ayın ortasında da parası bitti.
C) Bir şeyin eşit olarak ayrılabileceği bölüm: Her şey ortaya konuldu.
D) Eğitimde zayıf ile iyi arasındaki derece: Liseden orta ile mezun oldu.
E) Her iki yanda kendi türünden eşit sayıda nesneler bulunan: Orta parmağındaki yara iyileşmiş.
17.
I. Bu olayın nedenini bulmak için her yöntemi denedi.
II. Bana kabahat bulma, ben böyle olacağını önceden söylemiştim.
III. Seni bulmak için aramadığım yer kalmadı.
IV. Bu başarının sırrını bulmak istiyorum.
V. O kadar düşündüm; ama adını bir türlü bulamadım.
“Bulmak” sözcüğü yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde aynı anlamdadır?
A) I. ve II.
B) I. ve IV.
C) II. ve III
D) III. ve IV.
E) IV. ve V.
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük benzetme amacı güdülmeksizin başka bir sözcük yerine kullanılmıştır?
A) Her şeyi öğrenme merakı yüzünden yanımızdan ayrılmıyor.
B) Tam ayağa kalkarken kolumu bir el yakaladı.
C) Çimento da alçı da çabuk donar, biraz acele etmeliyiz.
D) Büyük bir insan seli, meydana doğru akıyordu.
E) Gençlerin sesine değer vermeyen toplumlar geleceği kuramaz.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çıkarmak” sözcüğü, ötekilerden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) Üzerine su dökülünce gömleğini çıkardı.
B) Annesinin kolyesini, denizden çıkardı.
C) Yaşlı kadın sepetinden üç elma çıkardı.
D) Cüzdanından eski bir aile fotoğrafı çıkardı.
E) Saatin içinden eski pilleri çıkardı.
20.
I. Saat dokuzda sizi evden alırım.
II. Bu salon aşağı yukarı bin kişi alır.
III. Ceketin boyundan biraz almalıyım.
IV. Türkler, aldıkları yerleri korumuşturlar.
V. Ortalığı aniden bir korkudur aldı.
“Almak” sözcüğü yukarıdaki cümlelerde kaç değişik anlamda kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
21.
I. Sınavı kazanamadığını düşün, ne yapacaksın o zaman?
II. İşin bu noktaya geleceğini düşünüp önlem almıştım.
III. Bu kadar çok düşünme, elbet bir çözüm bulunur.
IV. İleride büyük bir ev almayı düşünüyoruz.
Aşağıdakilerden hangisi “düşünmek” sözcüğünün bu cümlelere kazandırdığı anlamlardan biri değildir?
A) sezmek
B) tasalanmak
C) tasarlamak
D) kararlaştırmak
E) varsaymak
22. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi temel anlamıyla kullanılmıştır?
A) Vanayı kapattıklarından musluktan su gelmiyor.
B) Bu markette iki yüz kalem mal satılmaktadır.
C) Adamın soğuk bakışları hepimizin üzerinde gezindi.
D) Ameliyatın için doktordan hemen gün almalıyız.
E) Meseleyi enine boyuna düşünmeden karar vermemeliydin.
Cevap Anahtarı:
1-C 2-E 3-E 4-C 5-B 6-B 7-A 8-B 9-C 10-D 11-B 12-B 13-E 14-B 15-D 16-C 17-B 18-B 19-A 20-E 21-D 22-E