Kurtuluş Savaşına Hazırlık Dönemi Konu Anlatımı

📌 Kurtuluş Savaşı, Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası işgallere karşı Anadolu’da başlayan direniş hareketleriyle başlamıştır.
✔ Bu dönemde halk örgütlenmiş, kongreler düzenlenmiş ve Mustafa Kemal liderliğinde bağımsızlık mücadelesi için ilk adımlar atılmıştır.
✔ Hazırlık dönemi, Millî Mücadele’nin temellerinin atıldığı ve Mustafa Kemal’in liderliğinin pekiştiği bir süreçtir.

1. Kurtuluş Savaşı’nın Başlamasına Neden Olan Gelişmeler

📌 Kurtuluş Savaşı’nın hazırlık dönemine girilmesine neden olan en önemli olaylar şunlardır:

✔ Mondros Ateşkesi sonrası başlayan işgaller (İstanbul, İzmir, Adana, Antep, Maraş vb.)
✔ Osmanlı Hükümeti’nin işgallere karşı pasif kalması ve direnişi engellemeye çalışması
✔ İşgallerin kalıcı hale gelmesi (Özellikle İzmir’in Yunanistan’a verilmesi)
✔ Halkın kurduğu millî cemiyetlerin işgallere karşı mücadele etmesi
✔ Mustafa Kemal’in Samsun’a gönderilmesi ve Millî Mücadele’yi başlatması

📌 Bu gelişmeler, Türk halkının işgallere karşı örgütlenmesine ve direnişe başlamasına neden olmuştur.

2. Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı (19 Mayıs 1919)

📌 Mustafa Kemal, 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmıştır.

✔ Görevi: Bölgede Türkler ve Rumlar arasındaki çatışmaları incelemek ve düzeni sağlamaktır.
✔ Ancak Mustafa Kemal, Samsun’da Millî Mücadele’nin ilk adımlarını atmıştır.

📌 Samsun Raporu:
✔ İtilaf Devletleri’nin işgallerinin haksız olduğunu belirtmiştir.
✔ Türk halkının direnişini haklı bulmuştur.
✔ Osmanlı Hükümeti’ne karşı bağımsızlık yolunda harekete geçilmesi gerektiğini vurgulamıştır.

📌 Mustafa Kemal, Samsun’da açıkça direnişin başlaması gerektiğini belirtmiş ve halkı örgütlemek için Anadolu içlerine geçmeye karar vermiştir.

3. Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919)

📌 Mustafa Kemal’in Samsun’dan sonra gittiği Havza’da yayımladığı ilk resmî bildiri (genelge)dir.

✔ İşgallerin protesto edilmesi çağrısı yapılmıştır.
✔ Halktan mitingler düzenlemesi istenmiştir.
✔ Millî bilinci uyandırmak için Osmanlı Hükümeti’ne telgraflar çekilmesi istenmiştir.

📌 Havza Genelgesi, halkı işgallere karşı bilinçlendirmek için atılmış ilk adımdır.

4. Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919)

📌 Amasya Genelgesi, Millî Mücadele’nin gerekçesi, amacı ve yöntemi hakkında bilgiler veren önemli bir belgedir.

✔ Genelgenin Maddeleri:

• Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.
• İstanbul Hükümeti, üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmemektedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
• Halkı temsil edecek bir kurul (temsil heyeti) oluşturulacaktır.
• Sivas’ta ulusal bir kongre düzenlenecektir.

📌 Amasya Genelgesi, Kurtuluş Savaşı’nın ilk siyasi belgesi olup halkın bağımsızlık için harekete geçmesi gerektiğini vurgulamıştır.

5. Erzurum Kongresi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)

📌 Erzurum Kongresi, bölgesel bir kongre olmasına rağmen millî mücadele açısından büyük önem taşımaktadır.

✔ Kongrede Alınan Kararlar:

• Vatan bir bütündür, parçalanamaz.
• Manda ve himaye kabul edilemez.
• Halk direniş örgütleri kuracaktır.
• Temsil Heyeti oluşturulacaktır.

📌 Erzurum Kongresi ile Millî Mücadele’nin liderliği Mustafa Kemal’e geçmiştir.

6. Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)

📌 Sivas Kongresi, tüm ulusal cemiyetlerin tek çatı altında birleştiği ve Millî Mücadele’nin halk desteğiyle yönetildiği en önemli toplantıdır.

✔ Kongrede Alınan Kararlar:

• Tüm millî cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirildi.
• Manda ve himaye kesin olarak reddedildi.
• Millî Mücadele’yi yürütmek için “Temsil Heyeti” genişletildi.

📌 Sivas Kongresi ile Millî Mücadele artık bölgesel olmaktan çıkmış, tüm ülkeyi kapsayan bir harekete dönüşmüştür.

7. Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919)

📌 Mustafa Kemal ve Osmanlı Hükümeti temsilcileri arasında yapılan ilk resmî görüşmelerdir.

✔ İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti’nin varlığını resmen tanımıştır.
✔ Seçimler yapılması ve Meclis-i Mebusan’ın yeniden açılması kararı alınmıştır.

📌 Bu görüşmeler, Temsil Heyeti’nin gücünü artırmış ve Millî Mücadele’nin siyasi olarak daha fazla kabul görmesini sağlamıştır.

Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi Ünitesi Testi

📌 Aşağıdaki test, “Kurtuluş Savaşı’na Hazırlık Dönemi” ünitesini kapsayan 10 soruluk bir değerlendirme testidir.

1. “Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. İstanbul Hükümeti üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmemektedir. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”

Yukarıdaki kararlar, aşağıdaki belgelerden hangisine aittir?
A) Havza Genelgesi
B) Erzurum Kongresi
C) Sivas Kongresi
D) Amasya Genelgesi
E) Mondros Ateşkesi

2. Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Vatan bir bütündür, parçalanamaz.
B) Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir.
C) İstanbul Hükümeti’ne bağlılık bildirilmiştir.
D) Halk direniş örgütleri oluşturacaktır.
E) Temsil Heyeti oluşturulacaktır.

3. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkış amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halkı örgütleyerek isyan çıkarmak
B) Osmanlı Hükümeti’nin izniyle Anadolu’da direnişi başlatmak
C) Türk halkının işgallere karşı direnişini kırmak
D) Bölgede Türklerle Rumlar arasındaki çatışmaları incelemek
E) İstanbul Hükümeti adına halktan vergi toplamak

4. “İtilaf Devletleri’nin işgallerine karşı protesto mitingleri yapılacak, işgallere karşı halk bilinçlendirilecektir.”

Bu karar aşağıdaki belgelerden hangisinde yer almaktadır?
A) Havza Genelgesi
B) Amasya Genelgesi
C) Erzurum Kongresi
D) Sivas Kongresi
E) Misak-ı Milli

5. “Tüm milli cemiyetler tek bir çatı altında toplanarak ‘Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ adı altında birleşecektir.”

Bu karar aşağıdaki belgelerden hangisinde alınmıştır?
A) Amasya Genelgesi
B) Erzurum Kongresi
C) Sivas Kongresi
D) Havza Genelgesi
E) Misak-ı Milli

6. Amasya Genelgesi’nde alınan kararlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir.
B) Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
C) İstanbul Hükümeti görevini yerine getirmemektedir.
D) İstanbul Hükümeti’nin aldığı kararlar aynen uygulanacaktır.
E) Sivas’ta bir kongre düzenlenecektir.

7. Erzurum Kongresi’nin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bölgesel nitelikli bir kongre olması
B) Osmanlı Hükümeti’ne bağlılık bildirmesi
C) İlk kez manda ve himayenin reddedilmesi
D) Osmanlı yönetimiyle anlaşma yapılması
E) Yalnızca doğu illerinin temsil edilmesi

8. Sivas Kongresi’nin Erzurum Kongresi’nden farkı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ulusal nitelikte olması
B) Manda ve himayeyi reddetmesi
C) Temsil Heyeti oluşturulması
D) Milli direnişi desteklemesi
E) İşgallere karşı kararlar alması

9. Osmanlı Hükümeti’nin Temsil Heyeti’ni resmen tanıdığı gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Amasya Genelgesi
B) Erzurum Kongresi
C) Sivas Kongresi
D) Amasya Görüşmeleri
E) Misak-ı Milli

10. Mustafa Kemal’in Anadolu’daki direnişi yönetmek ve örgütlemek için oluşturduğu kurul aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kuvayı Milliye
B) İstanbul Hükümeti
C) Osmanlı Meclisi
D) Temsil Heyeti
E) Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti

Cevap Anahtarı

1 – D
2 – C
3 – D
4 – A
5 – C
6 – D
7 – C
8 – A
9 – D
10 – D