7. Sınıf  Yazım Kuralları Konu Anlatımı

Yazım kuralları, Türk dilinin doğru kullanımı açısından büyük önem taşır. Yazılı anlatımda imla hatalarından kaçınmak, okuyucunun mesajı doğru almasını sağlar. Bu ünite; büyük harf kullanımı, pekiştirmeli sözcüklerin yazımı, kısaltmaların yazımı, sayıların yazımı ve bağlaç-eki kurallarını örnekler ve uygulamalar eşliğinde anlatmaktadır. Böylece 7. sınıf öğrencileri yazım kurallarını hem teorik hem de pratik örneklerle öğrenerek, yazılı anlatımlarını geliştirecekler.

Büyük Harflerin Kullanımı

Konu Anlatımı:

• Cümle Başlangıcı: Her cümle büyük harfle başlar.
  Örnek: “Ak akçe kara gün içindir.”
• Özel İsimler: Kişi adları, soyadları, kurum ve kuruluş isimleri, yer adları, din, mitoloji, tarihî olaylar, kitap, dergi ve sanat eserlerinin isimleri büyük harfle yazılır.
  Örnek: “Mustafa Kemal Atatürk, İstanbul, Türkiye Cumhuriyeti, Hürriyet.”
• Hitap ve Unvanlar: Hitap cümlelerinde ve unvanlarda da ilk harfler büyük yazılır.
  Örnek: “Sayın Prof. Dr. Hasan Eren, Sevgili Kardeşim.”
• Özel Durumlar: Akrabalık bildiren kelimeler (örneğin “Dayı Kemal”) büyük, fakat akrabalık ifadesi ayrı bir unvan olmadığında küçük yazılır (“Tülay ablama”).

Örnek Sorular:

• Aşağıdaki cümlelerden hangisinde büyük harf kullanımı doğrudur?
  a) atatürk “muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!“ diyor.
  b) Mustafa Kemal Atatürk, “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.
  c) mustafa kemal atatürk “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.
  d) Mustafa kemal atatürk “muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!” diyor.

Pekiştirmeli Sözcüklerin Yazımı

Konu Anlatımı:

• Bitişik Yazılan Pekiştirmeler: Sözcüğün ilk hecesine “m, p, r, s” getirilerek yapılan pekiştirmeler, örneğin “bembeyaz”, “masmavi”, “tertemiz” gibi, bitişik yazılır.
• Ayrı Yazılan İkilemeler: İkilemelerle yapılan pekiştirmeler ayrı yazılır.
  Örnek: “iri iri gözleriyle.”
• “-mi” Eki: Soru eki olan “mi”, ayrı yazılır; fakat ona gelen ekler bu eke bitişik yazılır.
  Örnek: “Okudun mu?”

Örnek Sorular:

• “Gökyüzü masmaviydi.” ifadesinde pekiştirme nasıl yazılmıştır?
  a) Ayrı yazılır
  b) Bitişik yazılır
  c) Büyük harfle yazılır
  d) Kısaltılır

Kısaltmaların Yazımı

Konu Anlatımı:

• Büyük Harfli Kısaltmalar: Kuruluş, kurum, kitap, dergi, yön adları kısaltılırken her kelimenin ilk harfi büyük yazılır ve nokta kullanılmaz (örneğin TDK, TTB).
• Küçük Harfli Kısaltmalar: Ölçü birimlerinin uluslararası kısaltmaları (m, cm, kg) küçük harflerle yazılır.
• Ek Alırken: Kısaltmalara getirilen eklerde, kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır; ayrıca noktalama kurallarına dikkat edilir.
  Örnek: “TRT’den”, “UNESCO’ya”.

Örnek Sorular:

• “TTK” ve “TDK” kısaltmaları nasıl yazılmalıdır?
  a) Her harfi büyük, nokta kullanılmaz.
  b) Her harfi küçük, nokta kullanılır.
  c) İlk harf büyük, geri kalanı küçük.
  d) Nokta ile ayrılır.

Sayıların Yazımı

Konu Anlatımı:

• Yazıyla Yazılması Gereken Sayılar: Metin içinde sayıların yazıyla yazılması gerekir; özellikle sayının başında geliyorsa.
  Örnek: “on dört gün sonra.”
• Rakamla Yazılması Gerekenler: Saat, para, ölçü, istatistik ve benzeri veriler rakamla yazılır.
  Örnek: “17.30’da”, “1.500.000 lira”.
• Kesir ve Sıra Sayıları: Kesirlerde virgül kullanılır; sıra sayıları yazıyla veya rakamla gösterilir (rakamla gösterildiğinde nokta veya kesme işareti kullanılır).
  Örnek: “15.”, “56’ncı”.

Örnek Sorular:

• Aşağıdakilerden hangisi metin içerisinde rakamla yazılması gereken bir örnektir?
  a) “on beş kişi”
  b) “15 kişi”
  c) “on beşinci”
  d) “on beşer”

Bağlaç ve Ek Kullanımları

Konu Anlatımı:

• Bağlaç Olan “da/de”: Bağlaç olarak kullanılan “da/de” ayrı yazılır; ek olan “-de/-da” cümleden çıkarıldığında anlamda daralma olmaz.
  Örnek: “Ali de bizimle gelsin.”
• Soru Eki “mi”: Soru eki “mi” her zaman ayrı yazılır; ona gelen ekler bitişik yazılır.
  Örnek: “Okudun mu?”
• Bağlaç Olan “ki”: Bağlaç olan “ki” de her zaman ayrı yazılır; ektir ise sözcüğe eklenir ancak bağlaç olarak kullanıldığında ayrı yazılır.
  Örnek: “Öyle bir düştüm ki inanamazsın.”

Örnek Sorular:

• Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “da” bağlacı doğru kullanılmıştır?
  a) “Akşam Ali’de bizimle gelecek.”
  b) “Akşam Ali de bizimle gelecek.”
  c) “Akşam Ali’de bizimle gelecek.”
  d) “Akşam Ali de, bizimle gelecek.”

Pekiştirici Örnek Sorular ve Test

Örnek Sorular

1. Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangisinde büyük harf kullanımı tamamen doğrudur?
   Cevap Örneği: “Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusudur.”

2. Soru: “Bembeyaz” ve “bembeyazlık” ifadeleri arasındaki fark nedir?
   Cevap Örneği: “Bembeyaz” kelimesi pekiştirmeli bir sıfat olup bitişik yazılır; “bembeyazlık” ise isimleşmiş bir sözcüktür.

3. Soru: “TDK” kısaltması hangi kurala göre yazılır?
   Cevap Örneği: TDK, her harfi büyük yazılarak, nokta kullanılmadan yazılır.

4. Soru: “17.30’da” ifadesinde hangi yazım kuralı uygulanmıştır?
   Cevap Örneği: Saat ifadesinde rakamla yazılırken, rakam ile saat arasına nokta konulmuş ve ek bitişik yazılmıştır.

5. Soru: “Ali de bizimle gelsin.” cümlesinde “de” kelimesinin ayrı yazılmasının nedeni nedir?
   Cevap Örneği: “De” bağlacı, cümleden çıkartıldığında anlam daralması olmaması nedeniyle ayrı yazılır.

7. Sınıf Türkçe Yazım Kuralları 10 Soruluk Test

1. Soru: Cümle başında hangi harf mutlaka büyük yazılır?
   a) Tüm harfler
   b) İlk harf
   c) Son harf
   d) Hiçbiri

2. Soru: “Bembeyaz” sözcüğü aşağıdakilerden hangisi gibi yazılmalıdır?
   a) bembeyaz
   b) be beyaz
   c) bembeyaz
   d) be-beyaz

3. Soru: “Türkiye Cumhuriyeti” ifadesinde her iki kelimenin de ilk harfi neden büyük yazılır?
   a) Çünkü özel isimdir.
   b) Çünkü bağlaçtır.
   c) Çünkü ek almamıştır.
   d) Çünkü kısaltmadır.

4. Soru: “Okudun mu?” ifadesinde soru eki hangi şekilde yazılır?
   a) Okudunmu
   b) Okudun mu
   c) Okudun, mu
   d) Okudun-mu

5. Soru: “TTK” kısaltması yazılırken hangi kural geçerlidir?
   a) Her harfi büyük, nokta kullanılmaz.
   b) Her harfi küçük, nokta kullanılır.
   c) İlk harf büyük, diğerleri küçük.
   d) Tüm harfler küçük yazılır.

6. Soru: “15 kilogram” ifadesinde “15” sayısının yazımı nasıldır?
   a) Yazıyla “on beş”
   b) Rakamla “15”
   c) Rakamla “15.”
   d) Kesirli yazılır.

7. Soru: Bağlaç olan “da/de” hangi durumda ayrı yazılır?
   a) Ek olarak
   b) Bağlaç olarak
   c) Her zaman
   d) Hiç kullanılmazsa

8. Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangisinde noktalama kuralları doğru uygulanmıştır?
   a) “Mustafa Kemal Atatürk, Türk Milleti’nin önderidir”
   b) “Mustafa Kemal Atatürk Türk Milletinin önderidir.”
   c) “Mustafa Kemal Atatürk, Türk Milleti’nin önderidir.”
   d) “mustafa kemal atatürk, türk milleti’nin önderidir.”

9. Soru: “17.30’da” ifadesinde hangi yazım kuralı uygulanmıştır?
   a) Saat ifadesinde rakam kullanımı
   b) Nokta kullanımı
   c) Ek bitişik yazılması
   d) Hepsi

10. Soru: “Ali de bizimle gelsin.” cümlesinde “de” kelimesi hangi nedenle ayrı yazılmıştır?
    a) Vurgu için
    b) Ek değildir, bağlaçtır
    c) Yanlış yazılmıştır
    d) Ek olarak kullanılmalıdır

Test Cevap Anahtarı

1. b)
2. c)
3. a)
4. b)
5. a)
6. b)
7. b)
8. c)
9. d)
10. b)