8. Sınıf Türkçe Cümlede Vurgu Konu Anlatımı

Dil, insanların duygu, düşünce ve bilgilerini aktarmasını sağlayan en önemli iletişim aracıdır. Cümlede anlamın doğru ve etkili bir şekilde ifade edilmesi için vurgu büyük önem taşır. Cümlede vurgu, bir sözcüğün veya kelime grubunun daha güçlü şekilde ifade edilmesiyle ortaya çıkar. Vurgu, dinleyicinin veya okuyucunun dikkati belirli bir noktaya çekmesini sağlar. Türkçede vurgu, fiil cümlelerinde, isim cümlelerinde, koşul cümlelerinde ve soru cümlelerinde farklı şekillerde ortaya çıkar.

Cümlede Vurgu Türleri

Fiil (Eylem) Cümlelerinde Vurgu

Tanım: Yüklemi fiil olan cümlelerde vurgu genellikle yüklemden önceki ögede bulunur.

Örnekler:

• Bu evi Ali yaptı. (Vurgu: Ali)
• Kitapları masanın üstüne koydu. (Vurgu: Masanın üstüne)
• Sınavı çok zor buldu. (Vurgu: Çok zor)

İsim (Ad) Cümlelerinde Vurgu

Tanım: Yüklemi isim olan cümlelerde vurgu genellikle yüklemin kendisindedir.

Örnekler:

• Bu oda çok geniştir. (Vurgu: Çok geniş)
• Onun en sevdiği renk mavidir. (Vurgu: Mavi)
• Burası çok sessiz bir yerdi. (Vurgu: Çok sessiz)

Koşul (Şart) Cümlelerinde Vurgu

Tanım: Koşul cümlelerinde vurgu genellikle koşul bildiren kelime ya da ekin olduğu yerdedir.

Örnekler:

• Eğer erken gelirsen, seni bekleyeceğim. (Vurgu: Erken gelirsen)
• Çalışırsan başarırsın. (Vurgu: Başarırsın)
• Bu kitabı okursan çok şey öğrenirsin. (Vurgu: Çok şey öğrenirsin)

Soru Cümlelerinde Vurgu

Tanım: Soru cümlelerinde vurgu genellikle soru kelimesinin olduğu yerdedir.

Örnekler:

• Bu evi kim yaptı? (Vurgu: Kim)
• Sınav ne zaman yapılacak? (Vurgu: Yapılacak)
• Beni neden aramadın? (Vurgu: Aramadın)

Cümlede Vurgu Testi

1. “Bu tatili çok sevdim.” cümlesinde vurgu hangi kelimededir?
   A) Tatili
   B) Çok
   C) Sevdim
   D) Bu
2. “Bu kararı Ali değil, Ahmet verdi.” cümlesinde vurgu hangi ögededir?
   A) Kararı
   B) Ali değil, Ahmet
   C) Verdi
   D) Bu
3. “Eğer düzenli çalışırsan, başarılı olursun.” cümlesinde vurgu nerededir?
   A) Eğer
   B) Düzenli çalışırsan
   C) Başarılı
   D) Olursun
4. “Bu resimleri kim çizdi?” cümlesinde vurgu hangi ögededir?
   A) Bu
   B) Resimleri
   C) Kim
   D) Çizdi
5. “Evin en güzel yeri balkonudur.” cümlesinde vurgu hangi ögededir?
   A) Evin
   B) En güzel
   C) Yeri
   D) Balkonudur

Cevap Anahtarı:
1- C
2- B
3- B
4- C
5- D